Με την επικείμενη συγχώνευση των ΤΕΙ Αθήνας και Πειραιά σε ένα Ιδρυμα με τίτλο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, η Πανελλήνια Ένωση Πτυχιούχων Τεχνολόγων Γραφικών Τεχνών (HELGRAMED), παίρνει θέση για το μέλλον του μοναδικού τμήματος ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ στην Ελλάδα.

ΕΠΑΝΑΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΑΥΤΟΝΟΜΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΤΩΝ ΓΡΑΦΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΜΕ ΤΟΝ ΝΕΟ ΤΙΤΛΟ «ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΓΡΑΦΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΚΑΙ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑΣ»

Η Πανελλήνια Ένωση Πτυχιούχων Τεχνολογίας Γραφικών Τεχνών (HELGRAMED), είναι ο επίσημος φορέας εκπροσώπησης των Πτυχιούχων Τεχνολογίας Γραφικών Τεχνών της Ανώτατης - Τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην Ελλάδα. Η Ένωση, στην συνεδρίασή του Δ.Σ. την 26/06/2017 αποφάσισε τα ακόλουθα:

1. Επιβεβαιώνει τις προηγούμενες τεκμηριωμένες θέσεις της Ένωσης για την επαναφορά της αυτόνομης λειτουργίας του Τμήματος Τεχνολογίας Γραφικών Τεχνών που συγχωνεύθηκε με το Τμήμα Γραφιστικής του ΤΕΙ Αθήνας το 2013 με το σχέδιο Αθηνά, χωρίς διαβούλευση και με την πλήρη αγνόηση των θέσεων όλων των εμπλεκομένων και σχετικών με την επιστήμη και τη βιομηχανία φορέων των Γραφικών Τεχνών.

2. Αφού έλαβε υπόψη της τις εξαγγελίες του Πρωθυπουργού για τη δημιουργία νέου Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής ως διάδοχο σχήμα του ΤΕΙ Αθήνας και του ΤΕΙ Πειραιά και με βάση την συγκρότηση τεχνικών επιτροπών, καταθέτει την πρόταση που ακολουθεί και αφορά στη δημιουργία ενός νέου Τμήματος με τίτλο «ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΓΡΑΦΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΚΑΙ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑΣ – DEPARTMENT OF GRAPHIC ARTS AND PACKAGING SCIENCES».

Η πρόταση αυτή τεκμηριώνεται πλήρως με βάση την εμπειρία δεκαετιών των επιστημόνων των Γραφικών Τεχνών στο χώρο της βιομηχανίας, και της επιστημονικής έρευνας. Βασίζεται σε πλήρως τεκμηριωμένα δεδομένα που αφορούν τις θετικές προοπτικές ανάπτυξης της χώρας και ειδικότερα την έρευνα και την βιομηχανία των εκδόσεων και της συσκευασίας, τους κλάδους της παραγωγής αγροτικών προϊόντων, την προβολή, υποστήριξη και προώθηση των εξαγωγών ελληνικών προϊόντων, την βιομηχανία του τουρισμού και του πολιτισμού και την υποστήριξη της νεοφυούς «δημιουργικής βιομηχανίας – creative industries».

Η πρόταση στοχεύει στο μέλλον και ειδικότερα στην αναγκαιότητα της συνέχισης ύπαρξης επιστημόνων στις Γραφικές Τέχνες και τη Συσκευασία, με βάση τις μελέτες ανάπτυξης των δύο κλάδων όπου οι προοπτικές είναι εξαιρετικά θετικές μεσοπρόθεσμα, ιδιαίτερα σε ότι αφορά την ζήτηση πτυχιούχων στη βιομηχανία. Παράλληλα, η αναγκαιότητα ίδρυσης του νέου τμήματος τεκμηριώνεται με βάση τα σύγχρονα διεθνή ακαδημαϊκά δεδομένα για τις σχολές και τα τμήματα γραφικών τεχνών και συσκευασίας και τις ανάγκες για επιστημονική έρευνα με τεχνολογίες και καινοτομίες αιχμής που αναπτύσσονται ραγδαία, όπως η νανοτεχνολογία, τα ψηφιακά συστήματα σχεδιασμού και παραγωγής, οι σύγχρονες εκδόσεις, τα καινοτομικά υλικά, η τρισδιάστατη εκτύπωση κλπ.

3. H Πανελλήνια Ένωση Πτυχιούχων Τεχνολογίας Γραφικών Τεχνών (HELGRAMED) δηλώνει την αδιαπραγμάτευτη θέση της για την πλήρη διασφάλιση των δικαιωμάτων των φοιτητών, των αποφοίτων και των πτυχιούχων, του Ε.Π. μέσω της αδιατάρακτης συνέχισης της λειτουργίας των ΤΕΙ Αθήνας και Πειραιά ως Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής με τις νέες σχολές και Τμήματα, με τη συνέχιση των σπουδών των φοιτητών και με τα επαγγελματικά δικαιώματα που ισχύουν για όλους τους πτυχιούχους του Τμήματος Τεχνολογίας Γραφικών Τεχνών από το 1974.

4. Επιστήμες Γραφικών Τεχνών και Συσκευασίας – Επιστημονικά πεδία και γνωστικά αντικείμενα

Το νέο Τμήμα θεραπεύει τα επιστημονικά πεδία των Γραφικών Τεχνών και της Συσκευασίας. Οι επιστήμες των Γραφικών Τεχνών και της Συσκευασίας συνιστούν πεδία της μηχανικής (engineering) και περιλαμβάνουν ένα ευρύ φάσμα τεχνολογιών και διαδικασιών παραγωγής με στόχο, αφενός την κατάλληλη προετοιμασία, προσαρμογή, διαχείριση, βιομηχανική μαζική παραγωγή, μετεπεξεργασία, και τη διανομή των πληροφοριών, κυρίως σε χαρτί, λοιπά υποστρώματα αλλά όλο και περισσότερο και ψηφιακά (εκδόσεις, έντυπες και ηλεκτρονικές) και αφετέρου τις τεχνολογίες υλικών τις διαδικασίες σχεδιασμού περιεκτών, την εξειδικευμένη επεξεργασία και μορφοποίηση ψηφιακών αρχείων και δεδομένων, τις εκτυπώσεις, περατώσεις και ειδικές εργασίες των συσκευασιών.

Τα δύο επιστημονικά πεδία συνδέονται πολλαπλώς και συγκροτούνται από ένα ευρύ φάσμα επιστημονικών κλάδων, το οποίο αξιοποιεί γνώσεις και μεθόδους, κυρίως των φυσικών επιστημών και της τεχνολογίας, της επιστήμης των υλικών αλλά και από τις επιστήμες της συμπεριφοράς, της τεχνολογίας των πληροφοριών και της επικοινωνίας, της διαχείρισης και οικονομίας και της επιχειρηματικότητας.

Ειδικότερα περιλαμβάνουν τα επιμέρους επιστημονικά και τεχνολογικά πεδία των υλικών, επιστρώσεων και εκτυπωτικών υποστρωμάτων, των εντύπων και ηλεκτρονικών εκδόσεων, των εκτυπώσεων κάθε είδους και μορφής, της επεξεργασίας και διαχείρισης εκδοτικού περιεχομένου, της επεξεργασίας των μέσων οπτικής επικοινωνίας, την τυπογραφία και το βιβλίο (ως εξαιρετικά σημαντικά πεδία τεχνών και πολιτισμού).

Επιπρόσθετα περιλαμβάνουν τον ολιστικό σχεδιασμό συσκευασίας, την απεικόνιση και προβολή των προϊόντων, τις μεταφορές, την επισήμανση, την στοιβασία και τις ιδιότητες και τα χαρακτηριστικά των υλικών και υποστρωμάτων, την επεξεργασία και διαχείριση χρώματος στην συσκευασία και τις εκτυπώσεις και τις περατώσεις συσκευασιών, σε συνδυασμό με τις απαιτήσεις της εφοδιαστικής αλυσίδας, των ιδιοκτητών των brands και τις προδιαγραφές των προϊόντων που συσκευάζονται.

5. Αντίκρισμα του πτυχίου και αγορά εργασίας των πτυχιούχων - Πεδία εργασίας και απασχόλησης

Το περιεχόμενο και ο τίτλος σπουδών του νέου Τμήματος έχουν απόλυτη συνάφεια και ουσιαστικό αντίκρισμα σε συγκεκριμένους κλάδους της οικονομικής δραστηριότητας όπως αποδεικνύουν τα δεδομένα και τα στοιχεία από την απασχόληση και τις θέσεις εργασίας των πτυχιούχων τεχνολογίας γραφικών τεχνών τα τελευταία 40 χρόνια. Σε ότι αφορά την εργασία των αποφοίτων, αν και σε συνθήκες κρίσης, οι κλάδοι των γραφικών τεχνών, του σχεδιασμού και της παραγωγής συσκευασίας, προσφέρουν θέσεις εργασίας με απόλυτη συνάφεια με το περιεχόμενο σπουδών του νέου Τμήματος, όπως προκύπτει από τη συνεχή ζήτηση αποφοίτων Τεχνολογίας Γραφικών Τεχνών στη βιομηχανία, την έρευνα και το μελετητικό έργο των κλάδων αυτών.

Η απασχόληση αφορά κυρίως τους Κλάδους:

• 18 - Εκτυπώσεις και αναπαραγωγή προεγγεγραμένων μέσων
• 58 - Εκδοτικές δραστηριότητες
• 17- Χαρτοποιϊα και κατασκευή χάρτινων προϊόντων
• Διακλαδικός τομέας του σχεδιασμού και της παραγωγής Συσκευασίας

Το ποσοστό εργασίας στον ιδιωτικό τομέα και τη βιομηχανία βρίσκεται στο 85-90% σε σχέση με την εργασία στο δημόσιο όπου οι πτυχιούχοι εργάζονται στο Εθνικό Τυπογραφείο, το Ίδρυμα Τραπεζογραμματίων και Αξιών της Τράπεζας της Ελλάδος (ΙΕΤΑ), στο Τυπογραφείο του Ελληνικού Στρατού (ΤΥΕΣ) και σε επιμέρους εκτυπωτικές μονάδες του δημοσίου και φυσικά στην εκπαίδευση.

6. Τομείς εργασίας

Οι πτυχιούχοι Τεχνολογίας Γραφικών Τεχνών αναπτύσσουν, επιμελούνται και διαχειρίζονται το σύνολο των επεξεργασιών που σχετίζονται με:

- Tην επιμέλεια σχεδιασμού και παραγωγής εντύπων και την επιμέλεια εκδόσεων και εκδοτικού περιεχομένου και πληροφορίας. - Τον ολιστικό σχεδιασμό, τα υλικά και τις παραγωγικές διαδικασίες (διαμόρφωση, προεκτύπωση, εκτυπώσεις, φινίρισμα) των συσκευασιών κάθε είδους και μορφής

- Την διαχείριση δικτύων και ψηφιακών δεδομένων εντύπων, ηλεκτρονικών μέσων οπτικής επικοινωνίας και συσκευασιών, την χρωματική διαχείριση και την επεξεργασία χρώματος. - Την προεκτύπωση, τις τεχνολογίες Premedia και Cross-Media Publishing, την διαχείριση, διαμόρφωση και διόρθωση ψηφιακών αρχείων και εκδοτικού περιεχομένου, τον σχεδιασμό, και ανάπτυξη διεπιφανειών και την διαχείριση πολυμεσικών εφαρμογών.

- Τις εκτυπώσεις - παραδοσιακές, ψηφιακές και υβριδικές για κάθε είδους έντυπα (με τις διάφορες τεχνoλογίες, συστήματα και εκτυπωτικές μηχανές) και τις εκτυπώσεις ασφαλείας τις τεχνολογίες νανοεκτύπωσης και τρισδιάστατης εκτύπωσης. - Την μετεκτύπωση - περάτωση (βιβλιοδεσία, κυτιοποιία, ετικετoποιία, συσκευασία, κλπ) και την διανομή (ψηφιακή ηλεκτρονική, φυσική), χρησιμοποιώντας τις πιο προηγμένες διαθέσιμες τεχνολογίες.

- Την διαχείριση εργασιών και ροής εργασίας, την έκδοση προδιαγραφών παραγωγής, τον ποιοτικό έλεγχο, την ειδική κοστολόγηση, την οργάνωση και προγραμματισμό παραγωγής, το μάνατζμεντ, μάρκετινγκ και τις πωλήσεις εντύπων και μέσων οπτικής επικοινωνίας. - Τη διαχείριση προμηθευτών, συνεργατών και πελατών

- Τον ολιστικό σχεδιασμό συσκευασίας, την αειφορία και την περιβαλλοντική προστασία και διαχείριση των γραφικών τεχνών.

7. Κλάδοι και βιομηχανία γραφικών τεχνών και παραγωγής υλικών συσκευασίας

Οι Γραφικές Τέχνες και η συσκευασία αποτελούν αυτοδύναμους κλάδους παγκοσμίως με επιχειρήσεις, υλικά, προμηθευτές, κατασκευαστές μηχανών, εξοπλισμού, λογισμικού και συστημάτων παραγωγής. Λειτουργούν σύλλογοι, σύνδεσμοι επιχειρηματιών, εργατικά σωματεία, εθνικές και διεθνείς εκθέσεις, συνομοσπονδίες, ερευνητικά κέντρα και ινστιτούτα, blogs, forums, δίκτυα, κλπ. Οι λέξεις «ΓΡΑΦΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ» αποτελούν διεθνή και ελληνική ορολογία για τη βιομηχανία, την εκπαίδευση και την επιστημονική έρευνα. Είναι ο δόκιμος και κατοχυρωμένος όρος που περιγράφει τον κλάδο της οικονομικής δραστηριότητας των εκτυπώσεων, εκδόσεων, του τύπου, της τυπογραφίας και του ευρύτερου πεδίου της διαχείρισης και επεξεργασίας των μέσων οπτικής επικοινωνίας

Στην Ευρώπη, η βιομηχανία της εκτύπωσης στα 28 κράτη μέλη της ΕΕ (περιλαμβάνεται το Ενωμένο Βασίλειο), περιλαμβάνει 118.000 επιχειρήσεις και απασχολεί περίπου 630.000 άτομα. Έχει ετήσιο κύκλο εργασιών περίπου 80 δις €. Η βιομηχανία σε όλη την Ευρώπη αποτελείται κυρίως από μικρές επιχειρήσεις, καθώς πάνω από το 90% των επιχειρήσεων γραφικών τεχνών, απασχολούν λιγότερα από 20 άτομα. (Πηγή: Intergraf, το Μέλλον της Ευρωπαϊκής Εκτύπωσης, 2012).

Στην Ελλάδα λειτουργεί σημαντικός αριθμός επιχειρήσεων (περί τις 4500 μονάδες χωρίς τους αυτοαπασχολούμενους) και εργάζονται περί τους 17.000 εργαζόμενοι (στοιχεία Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, ICAP AE, Portal Γραφικών Τεχνών, www.graphicarts.gr, κλαδικές εκθέσεις GRAPHICA 2015, SYSKEVASIA 2016).

Η παγκόσμια βιομηχανία της παραγωγής υλικών Συσκευασίας αναπτύσσεται συνεχώς με ετήσιο ρυθμό αύξησης περί το 3.5% και αναμένεται να φθάσει το 1 τρις Δολλάρια ΗΠΑ το 2020 (Πηγή: Smithers Pira). Στην Ελλάδα ο κλάδος παραγωγής υλικών Συσκευασίας (εύκαμπτη και σταθερή συσκευασία και ετικέτα) παρουσιάζει θετικά πρόσημα με αύξηση του κύκλου εργασιών της τάξης του 3-4% σε ετήσια βάση (Πηγή: Σύνδεσμος Βιομηχανιών Παραγωγής Υλικών Συσκευασίας, “Η χαρτογράφηση του κλάδου της συσκευασίας, αποτελέσματα 2013», www.pac.gr).

8. Η επιστημονική έρευνα

Η επιστημονική έρευνα στις γραφικές τέχνες και τη συσκευασία είναι συνεχής και εξαιρετικά προηγμένη. Ενδεικτικά πεδία επιστημονικής έρευνας είναι τα μελάνια και εκτυπωτικά υποστρώματα και υλικά, οι τεχνολογίες εκτυπώσεων και περατώσων, η ανάπτυξη εξειδικευμένων εφαρμογών και λογισμικών επεξεργασίας εικόνας και εντύπων, η πολύχρωμη εκτύπωση, η μέτρηση και πιστοποίηση των χρωμάτων, οι υβριδικές εκτυπώσεις και οι εκτυπώσεις ασφαλείας, η ευφυής, διαδραστική και έξυπνη συσκευασία, τα τυπωμένα ηλεκτρονικά, η ανάπτυξη προδιαγραφών και πιστοποίησης των τεχνολογιών και διαδικασιών παραγωγής κατά ISO, κλπ.

Τα επιστημονικά πεδία των γραφικών τεχνών και της συσκευασίας αποτελούνται από ένα πλέγμα εθνικών και διεθνών συνεδρίων και λειτουργούν εδώ και δεκαετίες ως συγκροτημένος επιστημονικός χώρος με ερευνητικούς φορείς, επιστημονικά και επαγγελματικά δίκτυα. Ενδεικτικά αναφέρονται οι διεθνείς οργανισμοί IARIGAI - The International Association of Research Organizations for the Information, Media and Graphic Arts Industries, TAGA – Technical Association of Graphic Arts και International Circle of Educational Institutes for Graphic Arts, Technology and Management όπου συμμετέχουν ενεργά οι Πτυχιούχοι της τεχνολογίας και της επιστήμης των γραφικών τεχνών.