Η Ιστορία των Γραφικών Τεχνών και η Τέχνη των εντύπων
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου σήμερα 23 Απριλίου, κάνουμε μια σύντομη αναδρομή στην Ιστορία των Γραφικών Τεχνών και τη Τέχνη των εντύπων.
Η Ιστορία των Γραφικών Τεχνών είναι κυρίως η Ιστορία των εντύπων, των τυπωμένων δηλαδή φύλλων και επιφανειών που προέρχονται από την εκτύπωση διαφόρων εκτυπωτικών πλακών, με διάφορους τρόπους και με διάφορες μεθόδους και τεχνικές.
Ως τις αρχές του 20ου αιώνα, ο όρος «Γραφικές Τέχνες» περιελάμβανε και την Τέχνη της γραφής, την καλλιγραφία αλλά και κάθε γραφή με το χέρι (ιχνογρφία, σχεδιογραφία, ζωγραφική). Αναφερόταν στην καλλιτεχνική σχεδίαση και χάραξη ενός θέματος σε κατάλληλες επιφάνειες με το χέρι και κατ’ επέκταση σε κάθε μέθοδο καλλιτεχνικής αναπαραγωγής εικόνων και σχεδίων μετά από κατάλληλη χάραξη πλακών και την εκτύπωση τους με μελάνι.
Από την άποψη αυτή οι Γραφικές Τέχνες έχουν Ιστορία παράλληλη με την Ιστορία του σχεδίου και της ζωγραφικής και είναι μια από τις παλαιότερες μορφές τέχνης.
Σήμερα οι Γραφικές Τέχνες περιλαμβάνουν τον κλάδο της Γραφιστικής και της Τεχνολογίας των εκτυπώσεων, και η ιστορία τους αρχίζει με την μεγάλη εφεύρεση του Ιωάννη Γουτεμβέργιου, την Τυπογραφία, που ολοκλήρωσε το πρώτο μεγάλο έργο της, τη «Βίβλο των 42 στίχων» το έτος 1456. Από τότε αρχίζει μια Ιστορία με εξαιρετικό ενδιαφέρον, με σπουδαία επιτεύγματα, άλλοτε με δυσκολίες και αποτυχίες και άλλοτε με θριαμβευτικές επιτυχίες.
Με την διαδοχική συμβολή προικισμένων τεχνιτών και εφευρετών, δημιουργικών καλλιτεχνών , σχεδιαστών αλλά και εκδοτών, η Τέχνη των εντύπων πλουτίζεται με μεθόδους και τεχνικές, με τις οποίες παράγονται έντυπα ποικίλων κατηγοριών. Τα έντυπα αυτά (βιβλία), πολύτιμα μέσα επικοινωνίας, γνώσης και διάδοσης ιδεών και μηνυμάτων κάθε είδους, παραμένουν και σήμερα, στην εποχή των ποικίλων και εντυπωσιακών μέσων επικοινωνίας, πολύτιμα και αναντικατάστατα.
Πηγή: Ιστορία και εισαγωγή στις Γραφικές Τέχνες, Μ.Ι. Βιθυνός